Pezen en banden
De werking van de pezen en banden
De pezen en banden van onze gewrichten dienen om het lichaam te verstevigen en om te kunnen bewegen. Samen met de botten, spieren en gewrichten vormen ze het steun- en bewegingsapparaat van de mens. Hoewel pezen en ligamenten vaak door elkaar worden gebruikt in de dagelijkse taal, hebben ze zeer verschillende functies in ons lichaam: terwijl de pezen botten met spieren met elkaar verbinden, hebben we ligamenten nodig om onze gewrichten te ondersteunen en te laten bewegen.
Hoe werken pezen?
Om ons stijve skelet te laten bewegen, hebben we gewrichten nodig en moeten pezen de kracht van de spieren naar onze botten overbrengen. Hiervoor zijn ze aan het ene uiteinde aan de spier bevestigd en aan het andere uiteinde met het bot vergroeid. Ze zijn samengesteld uit zeer stabiele collageenvezels en zijn omgeven door een beschermend pees-geleidend weefsel.
Op sommige plaatsen - zoals bij onze pols - worden pezen aan hoge spanning blootgesteld en worden ze daarom extra beschermd door een peesschede. Net als een smeerolie kan de vloeistof in de peesschede de zware wrijving tussen de pees en het bot verminderen.
Tijdens een beweging trekt allereerst de spier samen en deze samentrekkingsbeweging wordt doorgegeven aan de pees. Net als de draden van een marionet, verplaatsen de pezen de beweging vervolgens naar het bot en kunnen we bijvoorbeeld ons been optillen.
De sterkste pees in ons lichaam is de achillespees, die bestand is tegen een trekbelasting van meer dan één ton (10.000 N kracht). Als een pees gedurende lange tijd eenzijdig of overmatig gebruikt wordt, kan dit een pijnlijke peesontsteking (tendinitis) veroorzaken.
Hoe werken banden?
Terwijl onze pezen dienen als krachtoverbrengers, helpen de banden (ligamenten) ons om de gewrichten te stabiliseren en te laten bewegen. Ligamenten creëren daarom altijd een verbinding tussen twee botten. Op dezelfde manier dienen ze om het bereik van een verbinding voor onze bewegingen te beperken tot een zinvol niveau. Ze bestaan uit bindweefselstrengen en zijn slechts beperkt elastisch, waardoor onze ligamenten snel overrekt kunnen worden of zelfs helemaal kunnen scheuren.
Ons spronggewricht (in de enkel) bijvoorbeeld wordt zowel binnenin als buitenom door ligamenten gestabiliseerd. Tijdens het sporten of bij het struikelen over de stoeprand kan de voet echter omzwikken. De ligamenten in- en om onze enkels kunnen beschadigd raken als de voet plotseling - meestal naar binnen - draait en ze niet bestand zijn tegen de opgewekte krachten. Niet zelden is een verstuiking of zelfs een gescheurde enkelband het gevolg.
De samenwerking van spieren, pezen en ligamenten
Onze spieren alleen kunnen ons stijve skelet dus niet laten bewegen. Daar zijn onze gewrichten én pezen en ligamenten voor nodig. Alleen op deze manier kan de kracht van onze spieren worden omgezet in gecontroleerde bewegingen die ons in het dagelijks leven vooruit helpen. Alleen door het samenspel van spieren, gewrichten, botten, pezen en ligamenten kunnen we rechtop lopen, zitten of staan.
Pezen en ligamenten versterken
Om onze pezen en ligamenten te versterken, helpt het om de omliggende spieren te versterken. Dit omdat ons lichaam met een aanpassing op hoge belastingen reageert. Allereerst wordt door de training veroorzaakte schade in de spier gerepareerd - spierpijn is een van de merkbare symptomen na een inspannende oefening.
Vervolgens begint ons lichaam als voorzorgsmaatregel nieuwe spiervezels op te bouwen. Deze fungeren als energiecentrales. Als gerichte training het aantal spiervezels verhoogt, wordt de spier krachtiger en efficiënter.
Producten die u bij peesontstekingen of bandscheuringen ondersteunen:
