Historische tijdlijn

Schedels gevonden in Frankrijk vertonen tekenen van een rudimentaire operatie techniek genaamd trepanatie, wat betekent dat er een gat in de schedel moet worden geboord

Trepanatie, behandeling van gebroken botten en wonden bij de Indus Vallei Beschaving aanwezig

Een kaak in een Egyptisch graf uit de vierde dynastie toont de sporen van een operatie om een met pus gevuld abces onder de eerste kies af te voeren

De Codex van Hammurabi

De Edwin Smith Papyrus uit Egypte beschreef 48 gevallen van verwondingen, breuken, wonden, dislocaties en tumoren, met behandeling en prognose waaronder afsluitende wonden met hechtingen, gebruik van honing en beschimmeld brood als antiseptica, het stoppen met bloeden met rauw vlees en immobilisatie voor hoofd- en ruggenmergletsel, magie als laatste redmiddel voorbehouden; het bevatte gedetailleerde anatomische waarnemingen maar vertoonde geen begrip van orgaanfuncties, samen met de vroegst bekende verwijzing naar borstkanker

De Ebers Papyrus uit Egypte vermeldde meer dan 800 medicijnen en recepten

Asklepios en zijn zonen Podaleirius en Machaon werden door Homerus als slagveldchirurgen vermeld . Hij meldde ook dat pijlpunten uitgesneden werden; toediening van sedativa en het verbinden van wonden met wol

Sushruta of Suśruta in India wordt beschouwd als de 'grondlegger van de chirurgie’. Het Compendium van Suśruta is een van de oudst bekende chirurgische teksten en beschrijft in detail het onderzoek, de diagnose, de behandeling en de prognose van tal van aandoeningen, evenals procedures voor het uitvoeren van verschillende vormen van cosmetische chirurgie, plastische chirurgie en neuscorrectie

Medische scholen in Cnidos en Cos

In dit jaar werd Hippocrates van Cos (460 - 370 v.Chr.) ‘De grondlegger van de westerse geneeskunde’, waarbij hij aandrong op het gebruik van wetenschappelijke methoden in de geneeskunde, en daarnaast stelde dat ziektes natuurlijke oorzaken hebben, samen met de Vier-temperamententheorie van de ziekte, en de Eed van Hippocrates naliet. Hij leerde dat wonden zouden moeten worden gewassen in water dat gekookt of gefilterd was, en dat de handen van een arts schoon moesten worden gehouden, zijn nagels moesten worden afgeknipt. Hij werd de eerste die goedaardige van kwaadaardige borsttumoren leerde te onderscheiden, en pleitte voor het achterhouden van behandeling voor "verborgen" kankers, bewerend dat chirurgisch ingrijpen ‘een snelle dood tot gevolg heeft, maar om de behandeling achterwege te laten, het leven kan verlengen’

Herophilus een Griekse arts voerde in het openbaar dissecties (ontledingen) uit van menselijke lichamen. Hij wordt soms de vader van de anatomie genoemd

Griekse chirurgen wassen wonden met wijn om te voorkomen dat ze geïnfecteerd raken

Rond deze tijd stierf de Romeinse arts-chirurg Aulus Cornelius Celsus, daarbij de Medicina nalatend, die de 'uitgezette kronkelende aderen' rondom een borstkanker beschreef, waaraan Galenus later de naam kanker (cancer, Latijn voor krab) zou geven. Hij adviseerde tegen radicale borstamputatie waarbij de borstspieren betrokken waren, en waarschuwde dat een operatie alleen in de goedaardige fase (de eerste van vier fasen) uitgevoerd moet worden

Soranus van Ephesus schreef een verhandeling van 4 delen over gynaecologie

De Grieks-romeinse arts Galenus pioniert met het gebruik van catgut (gedroogde kattendarmen) voor het hechten, terwijl hij vasthield aan de Hippocrates Vier-temperamententheorie, pus als weldadig beschouwend, en het bekijken van kanker als een gevolg van melancholie veroorzaakt door een overmaat aan zwarte gal, bewezen door zijn frequent voorkomen in postmenopausale vrouwen. Verder beval hij een chirurgische excisie van een kankergezwel via gezond weefsel aan om er zeker van te zijn dat er niet "een enkele wortel" achterblijft, terwijl ligaturen (afbindingen) en cauterisatie (dichtschroeien) ontmoedigd werden om de afvoer van zwarte gal mogelijk te maken. Veel van zijn ideeën waren niet juist, maar ze zouden de geneeskunde en de chirurgie voor meer dan 1000 jaar domineren

Ongeveer dit jaar begon Leonidas van Alexandrië met het aanbevelen van de excisie van borstkanker via een brede snede door normale weefsels zoals Galenus, maar beval alternatieve incisies en cauterisatie aan, die de standaard werd voor de volgende 15 eeuwen. Hij gaf de eerste gedetailleerde beschrijving van een borstamputatie, waarbij de eerste beschrijving van tepelretractie (terugtrekking van de tepel) een klinisch teken van borstkanker was

In China begon Hua Tuo de operatie met het gebruik van wijn en cannabis als verdovingsmiddellen

De val van Rome heeft de opmars van de wetenschappelijk medisch-chirurgische kennis in Europa beëindigd. Naderhand gaan veel vaardigheden in West-Europa verloren, maar ze worden levend gehouden in het Byzantijnse rijk en worden later beoefend door de Arabieren

De Raad van Tours verbood de 'barbaarse praktijk' van operaties voor borstkanker

Rogerius publiceerde The Practice of Surgery

Hugh van Lucca (her)ontdekte dat wijn wonden desinfecteert

Theodoric Borgognoni, student van Hugh van Lucca, brak met Galenus en vocht tegen pus met droge wondtechniek (wondreiniging en hechtingen)

William van Salicet brak met Galenus liefde voor pus en promootte een chirurgisch mes boven cauterisatie

The Worshipful Company of Barbers in Londen werd voor het eerst genoemd (de eerste bond van barbier-chirurgijnen)

Rond deze tijd verwoestte de Zwarte Dood Europa

In Europa herleeft de chirurgie. In de steden oefenen bekwame vakmensen, barbier-chirurgijnen (kapper-chirurgen) genaamd, de praktijk uit. Ze voeren amputaties uit en zetten gebroken botten. Maar barbier-chirurgijnen hebben een lagere status dan universitair opgeleide artsen, die zich meer met interne geneeskunde en medicijnen bezig houden

De Katholieke Kerk laat enkele dissecties (ontledingen) van menselijke lichamen op medische scholen toe , maar de ideeën van Galenus blijven domineren

Leonardo Da Vinci ontleedt een aantal menselijke lichamen en maakt er nauwkeurige tekeningen van

De val van Constantinopel zorgde ervoor dat veel geleerden naar Europa vluchtten, waarbij ze medische-chirurgische manuscripten bij zich hadden

Ambroise Pare ontdekte dat koude kompressen beter zijn dan hete olie. Hij behandelt wonden met een mengsel van eigeel, rozenolie en terpentine in plaats van hete olie

Engelse barbieren en chirurgijnen (kappers en chirurgen) verenigen zich om de United Barber-Surgeons Company te vormen. Deze barbier-chirurgijnen voerden tandextracties en aderlatingen uit

Andreas Vesalius publiceerde de Humani Corporis Fabrica (The Fabric of the Human Body), dat nauwkeurige afbeeldingen van het menselijk lichaam bevat. Vesalius baseert zijn ideeën op observatie niet op het gezag van mensen zoals Galenus

Lady Mary Wortley Montagu bracht de Ottomaanse beoefening van de inenting naar Engeland met behulp van levend pokkenvirus

Claudius Amyand voerde de eerste succesvolle blindedarmoperatie uit

Bernard Peyrilhe behandelde borstkanker door radicale borstamputatie waarbij zowel de borstspier als axillaire lymfeklieren werden meegenomen

Percivall Pott ontdekte dat roet scrotumkanker veroorzaakte bij schoorsteenvegers

John Hunter was een pionier in kunstmatige inseminatie (KI)

Dominique-Jean Larrey richt een ambulancedienst voor gewonde mannen (!) op

Edward Jenner experimenteerde met pokkeninenting met behulp van koepokkenvirus

Het Royal College of Surgeons of England werd opgericht

Astley Cooper was een pionier in het ligeren (afbinden) van arteriën (slagaders)

Eerste transfusie van menselijk bloed

Crawford Williamson Long experimenteerde met ether voor anesthesie (verdoving)

Eerste hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder) in Engeland uitgevoerd

Horace Wells experimenteerde met lachgas voor anesthesie

Eerste openbare gebruik van anesthesie (ether) tijdens chirurgie. De patiënt was bij bewustzijn maar voelde geen pijn tijdens de procedure om een tumor uit zijn nek te verwijderen

James Young Simpson experimenteerde met chloroform voor anesthesie

Antonius Mathijsen vond de gipsspalk in Parijs uit

De Britse chirurg Joseph Lister publiceert over antiseptische principes in de praktijk van chirurgie en prijst de deugden van reinheid tijdens chirurgie. Het sterftecijfer voor chirurgische patiënten daalt onmiddellijk

Nadat hij de eerste was die de locatie diagnostiseerde op basis van alleen neurologische bevindingen, voerde de Schotse chirurg William Macewen (1848-1924) de eerste succesvolle hersentumorverwijdering (middels schedeltrepanatie) uit, baanbrekende hersenchirurgie

De Duitse chirurg Ludwig Rehn voerde de eerste thyreoïdectomie (schildklierverwijdering) uit

William Stewart Halsted van het Johns Hopkins Hospital voerde de eerste volledige radicale borstamputatie uit in de Verenigde Staten, die de standaardbehandeling werd

Robert Lawson Tait voerde de eerste succesvolle salpingectomie (eileiderverwijdering) uit. Hij verwijdert de eileider van een vrouw die aan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap lijdt

Nadat de Engelse arts Alexander Hughes Bennett (1848-1901) de locatie diagnosticeerde op basis van alleen neurologische bevindingen, voltooide de Engelse chirurg Rickman Godlee (1849-1925) de eerste primaire hersentumorverwijdering

De Oostenrijkse oogarts Karl Koller gebruikte cocaïne eerst als lokaal anestheticum voor oogchirurgie

Eerste geslaagde appendectomie (blindedarmoperatie) uitgevoerd in Iowa (VS)

Duitse chirurg Themistocles Glück was pionier in de artroplastiek met een knievervanging en heupvervanging met ivoor

Wijdverbreid gebruik van chemische middelen om ziektekiemen te minimaliseren. Carbolzuur werd op zowel de instrumenten als de incisies (snijwonden) aangebracht om kiemen te minimaliseren en de infectiegraad te verlagen

Voor het eerst worden tijdens operaties rubberhandschoenen gebruikt

In St. Louis, Missouri, voerde chirurg Henry C. Dalton de eerste succesvolle hersteloperatie op het pericardium (hartzakje) uit. Velen beschouwen dit niet als de eerste succesvolle "hartoperatie" omdat het hart zelf niet werd geopereerd

De Afro-Amerikaanse chirurg Daniel Hale Williams uit Chicago heeft de tweede succesvolle operatie voor de reparatie van het pericardium uitgevoerd

Wilhelm Röntgen ontdekte de X-stralen die röntgenfoto’s mogelijk maakten

De eerste succesvolle hartchirurgie werd uitgevoerd door de Noorse chirurg Axel Cappelen. De patiënt stierf later aan complicaties, hoewel de autopsie vond dat het om andere redenen was, omdat de wond op bevredigende wijze was gesloten

De eerste succesvolle hartchirurgie zonder complicaties werd uitgevoerd door de Duitse chirurg Ludwig Rehn. Een steekwond in de spier van de rechter hartkamer werd gedicht

Rond deze tijd begon Harvey Cushing met zijn baanbrekende hersenoperaties

De Duitse chirurg Georg Kelling voerde de eerste laparoscopische operaties uit bij honden. (Laparoscopie is de inspectie van de buikholte op een minimaal-invasieve methode)

De Oostenrijkse arts Karl Landsteiner ontdekte de basale A-B-AB-O-bloedgroepen

Nederlandse arts Willem Einthoven vond de elektrocardiograaf (ECG) uit

Novocaine werd voor het eerst gebruikt voor een plaatselijke verdoving

Eerste succesvolle hoornvliestransplantatie

De Oostenrijkse chirurg Hermann Schloffer werd de eerste die met succes een hypofysetumor verwijderde

De Zwitserse arts Hans Christian Jacobaeus voerde de eerste laparoscopische operatie bij de mens uit

De bloedtransfusie werd ontwikkeld. De eerste niet-directe bloedtransfusie werd uitgevoerd

De Oostenrijkse chirurg Hermann Schloffer voerde de eerste splenectomie (miltverwijdering) uit

Nieuw-Zeelandse chirurg Harold Gillies was een pionier op het gebied van de moderne plastische chirurgie voor gewonde Britse soldaten uit de Eerste Wereldoorlog

De eerste openhartoperatie door de Engelse chirurg Henry Souttar

Penicilline is een in 1928 door de Britse arts-bacterioloog Alexander Fleming ontdekte antibacteriële stof die het eerste algemeen bruikbare antibioticum opleverde

Werner Forssmann voerde de eerste hartkatheterisatie op zichzelf uit

De eerste geslachtsaanpassende operatie (man naar vrouw)

Eerste bloedbank opent, waardoor meer operaties mogelijk worden door bloedingen tijdens de procedure te kunnen behandelen

De eerste succesvolle operatie voor het vervangen van metalen heup

Eerste succesvolle orgaantransplantatie wordt uitgevoerd door Richard Lawler. De ontvanger van de nier stootte het orgaan echter na acht maanden af

Eerste succesvolle hartoperatie waarbij het hart werd gestopt en opnieuw werd opgestart

De eerste succesvolle openhartoperatie met hypothermie (onderkoeling)

Eerste succesvolle operatie met behulp van een hart-long bypass-machine

De eerste levertransplantatie werd uitgevoerd door Thomas Starzl et al.

Het laserscalpel is uitgevonden. Vooral ingezet in de oogchirurgie

Eerste succesvolle alvleeskliertransplantatie

De eerste succesvolle harttransplantatie door de Zuid-Afrikaanse chirurg Christiaan Barnard. De hartontvanger overleefde 18 dagen totdat hij een longontsteking kreeg

De CT-scan (Computer aided Tomography Scan) wordt ontwikkeld en geperfectioneerd

De eerste liposuctie met een stompe canule wordt verricht

Eerste laparoscopische orgaanoperatie uitgevoerd (een minimaal invasieve techniek)

Eerste 'reageerbuis-baby' geboren

Het kunstmatige hart Jarvik-7 is met succes geplaatst

De robot-geassisteerde chirurgie begon met Arthrobot in Vancouver

Baby Fae overleeft 21 dagen nadat het het hart van een baviaan getransplanteerd had gekregen

De eerste laparoscopische cholecystectomie (galblaasverwijdering)

De positronemissietomografie (PET) wordt uitgevonden

De eerste succesvolle hart-longtransplantatie

De eerste stamceltherapie

Eerste succesvolle handtransplantatie (eerdere patiënten hadden hun transplantaten afgestoten)

Het da Vinci Chirurgisch Systeem (robotchirurgisch systeem) werd door de FDA (Amerikaanse Food and Drug Administration) goedgekeurd. Het systeem wordt nu gebruikt in een breed scala van procedures, waaronder prostaatoperaties en coronaire bypass operaties

Het eerste onafhankelijke kunstmatige hart; AbioCor

De eerste operatie op afstand, met behulp van het ZEUS-robotchirurgisch systeem

De eerste gedeeltelijke gezichtstransplantatie door de Franse chirurg Jean-Michel Dubernard et al.

Eerste endoscopische chirurgische ingreep via natuurlijke openingen uitgevoerd. Deze techniek maakt gebruik van een natuurlijke lichaamsopening, zoals de mond, om instrumenten in te brengen en hersteltijden te minimaliseren

De eerste volledige gezichtstransplantatie door de Franse chirurg Laurent Lantieri et al.

Een laser wordt gebruikt bij kijkoperaties om hersentumoren te behandelen 

De eerste succesvolle dubbele beentransplantatie door de Spaanse chirurg Pedro Cavadas et al.

De eerste succesvolle moeder-dochter baarmoedertransplantatie

De eerste dubbele handtransplantatie door chirurgen in Leeds, Engeland

De eerste dubbelle armtransplantatie door chirurgen aan de Johns Hopkins University

De eerste virtuele operatie met behulp van Google Glass door chirurgen aan de Universiteit van Alabama, die zij Virtual Interactive Presence noemen in Augmented Reality (VIPAAR)

De eerste groei van een vervangende neus op het voorhoofd van een patiënt door chirurgen aan het Imperial College in Fuzhou, China

De eerste penistransplantatie door chirurgen in het Tygerberg-ziekenhuis in Zuid-Afrika

De eerste schedel- en hoofdhuidtransplantatie door chirurgen bij MD Anderson Cancer Center en Houston Methodist Hospital in Texas

De eerste penis- en scrotumtransplantatie (in de Verenigde Staten) door chirurgen in het Massachusetts General Hospital

De eerste baarmoedertransplantatie in de VS bij Cleveland Clinic

De eerste HIV-naar-HIV levertransplantatie bij Johns Hopkins