Fysiotherapie of kinesitherapie is een paramedisch beroep dat zich bezighoudt met de behandeling van klachten aan het steun- en bewegingsapparaat van de mens. De fysiotherapie is voortgekomen uit de heilgymnastiek, die tot de jaren 1960 werd beoefend door een heilgymnast.
Een fysiotherapeut is een gediplomeerd beoefenaar van de fysiotherapie en in Nederland een beschermd beroep, wat inhoudt dat iemand zich alleen zo mag noemen wanneer deze de vierjarige gelijknamige HBO-studie succesvol heeft afgerond en tevens een BIG-registratie bezit.
Patiënten met klachten van het steun- en bewegingsapparaat worden, ondersteund door oefeningen of verschillende categorieën fysische therapieën, geholpen om beweeglijkheid te verbeteren en pijn te verminderen. Er zijn verschillende vormen van fysiotherapie waarmee klachten worden behandeld zoals oefentherapie, massagetherapie en fysische therapie.
Fysiotherapie dient als een verstandig alternatief of aanvulling op een operatieve of medicamenteuze behandeling. Fysiotherapie omvat zowel actieve als passieve vormen van therapie. Bij actieve therapie worden de door de patiënt zelf uitgevoerde bewegingen gebruikt om klachten te voorkomen of te genezen. Bij passieve therapie wordt dit gedaan door behandeling van de therapeut.
Wanneer wordt fysiotherapie gebruikt?
De fysiotherapie wordt voornamelijk voor profylaxe, therapie en revalidatie gebruikt. Ter voorkoming van aandoeningen of letsel (profylaxe) kunnen beroepsmatig verkeerde houdingen gecorrigeerd worden. Hiervoor moet ons eigen lichaamsbewustzijn zo ver worden getraind dat bijvoorbeeld een slechte houding tijdens het zitten zelf herkend wordt, zodat ieder van ons zelf iets voor zijn gezondheid kan doen.
Fysiotherapie wordt zowel bij intramurale- (klinische) als ambulante (poliklinische) therapie ingezet. Zodoende kan het genezingsproces van orthopedische aandoeningen ondersteund- en onze kwaliteit van leven verbeterd worden.
Fysiotherapeutische behandelingen worden ook ingezet voor revalidatie na langdurige ziekte of na ongelukken. Na een beroerte kunnen bijvoorbeeld de mobiliteit en motoriek van de patiënt op deze manier worden verbeterd, waardoor het gemakkelijker is om weer aan het dagelijks leven deel te nemen.
De belangrijkste doelen van fysiotherapie zijn onder meer:
- ondersteuning van de stofwisseling (metabolisme) en de bloedsomloop
- pijnbevrijding, of op zijn minst pijnverlichting
- vergroten van kracht en uithoudingsvermogen
- training van coördinatie en flexibiliteit
Deze fundamentele doelstellingen bestaan niet los van elkaar, maar bepalen elkaar vaak wederzijds.
Maar niet alleen in geval van ziekte of aandoening, ook op het gebied van Wellness wordt de fysiotherapie toegepast. Dit kan zowel het psychische- als het lichamelijke welzijn verhogen. Een rustgevende vakantie in het dagelijks leven!
Welke fysiotherapeutische behandelingsvormen zijn er?
Op het gebied van de orthopedie worden de manuele therapie en de apparaat-ondersteunde therapie vaak voor de behandeling gebruikt.
Bij de manuele therapie maakt de fysiotherapeut gebruik van bepaalde mobilisatieoefeningen en handbewegingen. Daardoor kan onder andere de beweeglijkheid van onze gewrichten verbeterd en hun samenwerking met onze zenuwen en spieren hersteld worden.
Bij de apparaat-ondersteunde fysiotherapie wordt gebruik gemaakt van verschillende tractie- en medische trainings-apparaten om de mobiliteit en kracht van de patiënt te verbeteren.
Op het gebied van de flebologie/lymfologie wordt de manuele lymfedrainage vaak ingezet. Het dient om de ontstuwing van gezwollen weefsels (oedeem) te stimuleren. Dergelijke zwellingen treden op wanneer het lymfevaatstelsel beschadigd of overbelast wordt en de lymfe niet langer volledig verwijderd kan worden. In dit geval gebruikt de therapeut ritmisch pompende of cirkelvormige bewegingen om de stroom van lymfe en de activiteit van de lymfeklieren in het lichaam te stimuleren.
Uiteindelijk is de actieve samenwerking tussen therapeut en patiënt altijd cruciaal voor het succes van de therapie.
Relevante informatie
Meer informatie over fysiotherapie in het algemeen en de verschillende fysiotherapeutische behandelingsvormen kunt u vinden op de website van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie . Met betrekking tot de onderdelen ‘lymfologie & oncologie’ en ‘oedeemfysiotherapie’, biedt de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie (NVFL) relevante informatie.