Medicatie
Geneesmiddelen bij orthopedische klachten
Medicatie bij botontkalking
Voor de behandeling van botontkalking (osteoporose) zijn meerdere groepen medicijnen beschikbaar. De behandelend arts zal afhankelijk van de persoonlijke omstandigheden van de patiënt hieruit een keuze maken.
Stappenplan
Ook hier wordt een stappenplan gevolgd. We bespreken eerst het stappenplan, waarna de erin genoemde geneesmiddelen achtereenvolgens kort besproken worden.
Stap 1
Voor de behandeling van osteoporose wordt in eerste instantie gekozen uit de bisfosfonaten alendroninezuur en risedroninezuur in combinatie met vitamine D3 (cholecalciferol) en, afhankelijk van de dagelijkse inname van de patiënt, extra calcium.
Stap 2
Bij het bestaan van een contra-indicatie of intolerantie voor een van bovengenoemde middelen zijn het bifosfonat zoledroninezuur of de monoklonale antilichamen denosumab alternatieven. Deze middelen kunnen nog aangevuld worden met het bifosfonat ibandroninezuur of het SERM raloxifeen wanneer hiermee niet wordt uitgekomen.
Stap 3
Voor het inzetten van teriparatide wordt pas gekozen bij het bestaan van een contra-indicatie of intolerantie voor bovengenoemde middelen, of bij het optreden van een derde fractuur tijdens de behandeling.
Stap 4
Strontium geldt als laatste mogelijkheid, wanneer overige therapieën geen optie zijn en als het risico van hart- en vaataandoeningen (cardiovasculaire aandoeningen) niet vergroot is.
De hierboven genoemde geneesmiddelen
Bisfosfonaten
Met medicatie uit de groep van de bisfosfonaten is de meeste ervaring opgedaan. Bisfosfonaten zijn middelen die zich binden aan het calcium in het bot en hierdoor de afbraak van het bot remmen. Doordat de botten worden versterkt zal de kans op botbreuken afnemen. Voorbeelden zijn alendroninezuur, risedroninezuur, zoledroninezuur, clodroninezuur, ibandroninezuur en pamidroninezuur.
Bisfosfonaten helpen aantoonbaar om het fractuurrisico (op een volgende breuk) te verlagen. Het positieve effect op het voorkomen van botbreuken is bij deze middelen goed aangetoond. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de kans op een wervelbreuk, een niet-wervelbreuk en een heupbreuk significant verminderen.
Bisfosfonaten worden ook gebruikt in combinatie met calciumcarbonaat. Calciumcarbonaat zorgt voor een toename van de hoeveelheid calcium (kalk) in het bloed. Hierdoor is er meer calcium beschikbaar voor de voortdurende botaanmaak. Een voorbeeld is risedroninezuur met calciumcarbonaat.
Calcium
Calcium (kalk) zorgt voor een toename van de hoeveelheid calcium in uw bloed. Hierdoor is er meer kalk beschikbaar voor de voortdurende botaanmaak, zodat de kans op botbreuken vermindert. Voorbeeld is calciumcarbonaat en calciumcarbonaat met calciumlactogluconaat.
Cholecalciferol
Cholecalciferol ofwel vitamine D3, zorgt voor de opname van calcium uit het voedsel. Calcium is nodig voor een goede opbouw van botten. Vitamine D3 moet worden gecombineerd met voldoende calcium. Hierdoor wordt de kans op botbreuken verminderd.
Teriparatide
Teriparatide lijkt sterk op het hormoon van de bijschildklier dat parathormoon, parathyroïdhormoon of kortweg PTH wordt genoemd. Dit hormoon stimuleert de opname van calcium uit de darm en de vorming van nieuwe botcellen. Teriparatide werkt op dezelfde manier. Door het samen met een voldoende hoeveelheid calcium (kalk) en vitamine D3 te gebruiken worden de botten sterker. Dus minder kans op een fractuur.
Selectieve estrogeen receptor modulatoren (SERM`s)
SERM`s (Selectieve Estrogen Receptor Modulatoren) zijn middelen die de werking van de vrouwelijke oestrogeenhormonen gedeeltelijk nabootsen en gedeeltelijk tegenwerken. Oestrogenen zijn vrouwelijke geslachtshormonen. Bij vrouwen wordt bot na de overgang, door de verminderde aanmaak van oestrogenen, sneller afgebroken. Hierdoor kunnen de botten brozer worden. De geneesmiddelen met oestrogeenhormonen vullen de hoeveelheid oestrogenen in het lichaam aan. Hierdoor worden de botten steviger en zal de kans op botbreuken verminderen. Net als oestrogenen remmen SERM`s de botafbraak en versterken de botten zodat de kans op botbreuken vermindert. Het wordt vaak samen gebruikt met calcium (kalk) en vitamine D3. Voorbeelden zijn bazedoxifeen en raloxifeen.
Denosumab
Denosumab bevat humane IgG2 monoklonale antilichamen. Deze antilichamen binden zich aan de cellen in het bot die de botafbraak verzorgen (osteoclasten). Hierdoor worden ze geremd en wordt het bot minder afgebroken. De botten worden hierdoor steviger. Hierdoor heeft u minder kans op botbreuken. Als andere middelen niet voldoende helpen om botbreuken te voorkomen, en er ontstaat een nieuwe botbreuk, dan kan de arts denosumab, samen met calcium en vitamine D3, voorschrijven.
Strontiumranelaat
Strontiumranelaat geldt als laatste mogelijkheid, wanneer overige therapieën geen optie zijn. Het strontiumranelaat stimuleert de botaanmaak en vermindert de botafbraak. Doordat de botten worden versterkt zal de kans op botbreuken afnemen.
