Osteoporose
Leven met botverlies.
Wat is osteoporose?
Osteoporose (botontkalking) is het brozer worden van de botten. De aandoening komt vooral op latere leeftijd voor en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Eén op de drie vrouwen boven de 60 jaar heeft last van osteoporose. Bij mannen boven de 60 is dit één op de zeven.
Oorzaken van osteoporose
Het lichaam gaat vanaf het 35e jaar langzaam aan meer bot afbreken dan er aangemaakt wordt. Hierdoor ontstaat osteoporose. Er zijn een aantal factoren bekend die de kans op het krijgen van osteoporose vergroten:
- bij vrouwen: de overgang. Na de overgang maakt het lichaam minder vrouwelijke hormonen aan. Deze hormonen zorgen er juist voor dat de afbraak van botten geremd wordt
- te weinig lichaamsbeweging. Bewegen stimuleert de aanmaak van botweefsel
- tekort aan calcium. Calcium is een hoofdbestanddeel van botten. In zuivelproducten zit veel calcium
- tekort aan vitamine D. Vitamine D is nodig om calcium uit het bloed op te nemen en in de botten in te bouwen. Daglicht zorgt ervoor dat het lichaam vitamine D aan gaat maken
- roken en overmatig alcohol drinken
- bepaalde geneesmiddelen verstoren de balans tussen botaanmaak en botafbraak
- bepaalde lichamelijke aandoeningen. Bijvoorbeeld, van verschillende maag-, darm- en schildklieraandoeningen is bekend dat ze de kans op botontkalking verhogen
Symptomen van osteoporose
Botontkalking op zichzelf geeft geen klachten. Wel loopt men een hoger risico om een bot te breken, bijvoorbeeld bij een val. Vooral polsbreuken en een gebroken heup komen vaak voor bij mensen met botontkalking. Ook kunnen de rugwervels in gaan zakken, waardoor men kleiner wordt en krommer gaat lopen. Het gebeurt maar zelden dat men pijn heeft door botontkalking, maar ingezakte rugwervels kunnen soms wel pijnklachten of uitvalsverschijnselen geven.
Behandeling van osteoporose
Meestal wordt botontkalking pas ontdekt nadat men iets gebroken heeft. De diagnose kan alleen met zekerheid gesteld worden met behulp van een speciale röntgenfoto die de dichtheid (stevigheid) van de botten meet: de DEXA-scan (Dual Energy X-ray Absorptiometrie). Bij een verhoogd risico op het krijgen van osteoporose kan de arts preventief medicatie geven.
Medicatie bij osteoporose
Men krijgt over het algemeen alleen medicatie tegen osteoporose als de dichtheid van de botten sterk afgenomen is. Zo bestaat er medicatie die de afbraak van de botten voorkomt door zich aan het calcium in de botten te binden. Verder bestaat er medicatie die de aanmaak van bot stimuleert en de afbraak remt. (Meer informatie over de medicamenteuze behandeling van osteoporose vindt u hier.)
Wat kunt u zelf doen bij osteoporose?
Men kan zelf al veel dingen doen om de balans tussen botaanmaak en botafbraak te verbeteren. Daarnaast kan men ook maatregelen nemen om te voorkomen dat men valt en een botbreuk oploopt:
- eet of drink voldoende zuivel. Het advies is om vier porties zuivel per dag te nemen. Een portie zuivel is bijvoorbeeld een glas melk, een schaaltje yoghurt of een plak kaas
- blijf in beweging. Bewegen stimuleert de botaanmaak. Daarnaast zorgt een actief leven er ook voor dat uw reactiesnelheid en evenwicht op peil blijven waardoor u minder snel valt
- kom regelmatig in daglicht. Daglicht stimuleert de aanmaak van vitamine D dat nodig is voor sterke botten. Iedere dag een kwartiertje zonlicht op een blanke huid is al genoeg
- het gebruik van vitamine D-pillen. Overleg dit met uw huisarts
- voorkom dat u valt. Over losliggende matjes, snoeren of andere rommel kan men gemakkelijk struikelen. Wees ook voorzichtig met gladde oppervlakken. Als u slecht ter been bent, kunt u ook hulpmiddelen aanvragen
Dit zou u ook kunnen interesseren:
