Veneuze aandoeningen

Het ontstaan van veneuze aandoeningen

Hier vertellen we u over het ontstaan, de oorzaken en de symptomen van veneuze aandoeningen.

Veneuze aandoeningen kunnen in verschillende vormen voorkomen en zijn uitgegroeid tot een volksziekte. De oorzaken van veneuze aandoeningen zijn velerlei. Het spectrum varieert van erfelijke- of leeftijd gerelateerde bindweefselzwakte door veranderingen in de hormoonspiegels (bv. de anticonceptiepil, zwangerschap, menopauze) en overgewicht tot en met het dragen van knellende kleding, alcoholgebruik, roken, gebrek aan lichaamsbeweging of intens zonlicht.

De reden echter waarom wij mensen zo gevoelig voor veneuze aandoeningen zijn ligt ver terug in de evolutie. Wat voor de ontwikkeling van de mensheid van cruciaal belang is geweest, werd een groot nadeel voor ons veneuze systeem: het rechtop lopen! Sindsdien moet elke dag 7.000 liter bloed, tegen de zwaartekracht in, van de voeten naar het hart gepompt worden.

Om de venenfunctie optimaal te kunnen laten werken, grijpen verschillende complexe mechanismen in elkaar. Raakt een van die mechanismen verstoord, dan kan dat tot aanzienlijke problemen leiden. Zo leidt het gebrek aan beweging in de typische kantoorbaan ertoe dat de kuitspier slechts weinig geactiveerd wordt. En daarmee verliest de terugvloed van het bloed die uiterst belangrijke pompfunctie van de kuitspierpomp. 

Indien het bloed steeds vertraagd terug naar het hart getransporteerd wordt, manifesteert zich dat aanvankelijk in zware en gezwollen benen, wat op verschillende ziekten kan wijzen.

Deze factoren dragen bij aan de ontwikkeling van spataderen (varices):

• vermindering van de bloedstroom, bijvoorbeeld door lichamelijke inactiviteit of het dragen van strakke kleding
• verslapte vaatwanden, bijvoorbeeld door alcohol, overmatige hitte (sauna, solarium, warme baden, etc.) of hormonale veranderingen (zoals de anticonceptiepil, zwangerschap, menopauze)
• vermindering van de kuitspierpomp, bijvoorbeeld door het dragen van hoge hakken en gebrek aan lichaamsbeweging

Daarnaast zijn er risicofactoren waarop men geen invloed heeft, zoals leeftijd, geslacht en erfelijke aanleg.

Waarom het niet goed meer werkt

In een gezonde vene vindt bloedtransport naar hart en longen plaats (figuur 1). Bij elke spierbeweging wordt bloed via de veneuze kleppen in de volgende ruimte van de vene getransporteerd. De terugstroom wordt voorkomen door het sluiten van de kleppen in de vene, die als terugslagkleppen werken. Als de vaatwanden verlengd, gedraaid of uit de vorm raken, bijvoorbeeld bij spataderen (varices), kunnen de veneuze kleppen niet meer goed sluiten (figuur 2). Het bloed stroomt terug en hoopt zich op in de aderen. 

Het totaalbeeld van de bijbehorende symptomen en veranderingen wordt varicosis (het lijden aan varices) genoemd.

Vormen van veneuze aandoeningen

Er zijn verschillende vormen van veneuze aandoeningen. Ze beginnen gewoonlijk met de typische symptomen: gevoel van zwaarte en spanning in de benen vergezeld van nachtelijke beenkrampen en gezwollen enkels. Afgezien van deze symptomen zijn problemen met de venen aanvankelijk nog grotendeels onzichtbaar.

Toch moet over deze problemen niet lichtvaardig gedacht worden. Wat zich nu precies achter de individuele klinische beelden – van varices tot trombose - verbergt, leert u in het hierna volgende.

• 
  1. Gezonde vene
• 
  2. Aangedane vene

Varices: Besenreiser en varices

Varices komen overwegend in het oppervlakkige veneuze systeem voor en zijn te zien als kronkelige en oneffen venen in het onderhuids vetweefsel van de huid. Ze ontstaan wanneer de veneuze kleppen niet meer goed sluiten, waardoor het bloed niet meer voldoende snel weg getransporteerd kan worden en steeds weer terug zakt. Zowel tijdens zitten of staan is het nauwelijks mogelijk om het bloed, tegen de zwaartekracht in, vanuit de benen terug naar het hart te transporteren. In plaats daarvan hoopt het bloed zich in de venen op.

Zonder de juiste behandeling kunnen varices aanleiding geven tot ernstige aandoeningen als aderontsteking (flebitis), het tekortschieten van het veneuze systeem (veneuze insufficiëntie) en vaatafsluitingen (vasculaire occlusies). Indien vroeg ontdekt en consequent behandeld, kunnen bestaande veneuze klachten verlicht worden en kan de patiënt voor ernstige gevolgschade beschermd worden.

In tegenstelling tot de vaak uitgesproken varices zijn de zogenaamde Besenreiser(-varices) kleine en zeer fijne adertjes die zichtbaar zijn op het huidoppervlak. Ze zijn meestal slechts enkele centimeters lang, hebben een diameter van slechts één millimeter en zijn zeer fijn vertakt. Vaak betreft het een cosmetisch probleem. Maar Besenreiser kunnen echter ook de vroege tekenen van verwijde venen en stoornissen in de terugvloed van het bloed zijn. Een bezoek aan een arts kan duidelijk maken of hier meer ernstige onderliggende oorzaken aan ten grondslag liggen en hoe dit behandeld kan worden.

Flebitis kan chronisch worden!

Een veel voorkomende complicatie van varicosis (het lijden aan varices) is een ontsteking van de vaatwand, die kan plaatsvinden door de verstoorde bloedstroom door de zieke en vergrote vene. Deze ontsteking van de vaatwand wordt aangeduid met de term flebitis. 
U kunt deze ontstekingsplekken zelfs zien en voelen, omdat ze verhard en rood gekleurd zijn, overmatige warmte uitstralen en vooral zeer pijnlijk zijn. Een flebitis moet onmiddellijk worden behandeld, omdat het anders kan leiden tot chronische veneuze aandoeningen als chronische veneuze insufficiëntie (CVI) of zelfs een open been (ulcus cruris varicosum).

Bij een ulcus cruris varicosum betreft het, zoals de naam al doet vermoeden, een door varices veroorzaakte open wond aan het been. Door de stuwing van het bloed in de venen, en dus een verslechtering van de bloedcirculatie, lukt het niet meer om alle lichaamscellen naar behoren te verzorgen. Het aangetaste weefsel sterft daardoor geleidelijk aan steeds verder af en er ontstaan open en moeilijk genezende wonden. Om het niet zover te laten komen dient bij het optreden van de eerste tekenen van varices in ieder geval nader onderzoek plaats te vinden.

De neiging van het bloed om trombi (bloedstolsels) te vormen is verhoogd als bloed traag stroomt of stilstaat. Deze neiging wordt nog eens versterkt als er sprake is van een flebitis (aderontsteking).
Het ontstaan van trombi (trombose) is een zeer gevaarlijke complicatie! De in de aangedane venen ontstane trombi kunnen verder aan elkaar klonteren en daardoor zo groot worden dat ze bloedvaten af kunnen sluiten. Laat zo’n bloedstolsel los en wordt het in de bloedcirculatie verder gevoerd, bestaat het gevaar van een levensbedreigende longembolie. Immers, in de long komen erg veel zeer dunne bloedvaatjes voor, en loopt een trombus dus snel vast, met afsluiting van een erachter liggend deel van de long als gevolg!

Als u vermoedt of ontdekt dat er iets met uw venen mis is, dient u een specialist (fleboloog of vaatchirurg) te raadplegen. Tegenwoordig zijn veneuze aandoeningen op vele manieren behandelbaar. Welke therapie van toepassing is, is afhankelijk van de ernst van de aandoening en de diagnose van de arts.

Geniet van meer vrijheid voor uw benen!

Veneuze problematiek is een volksziekte – alleen al in Nederland worden meer dan 2 miljoen mensen getroffen. Besenreiser(-varices), varices, trombose of het ulcus cruris varicosum – veneuze ziekten komen in vele- en soms levensbedreigende vormen voor. Maar er zijn ook vele manieren om veneuze ziekten te voorkomen, te verlichten en te genezen - bijv. met medische compressiekousen.

Graag willen wij u deze mogelijkheid in onze brochure "Geniet van meer vrijheid voor uw benen" laten zien.

Brochure bekijken

De volgende producten kunnen verlichting brengen: